Ako’y ipiniit ng linsil na puno

hangad palibhasang diwa ko’y piitin,

katawang marupok, aniya’y pagsuko,

damdami’y supil na’t mithiin ay supil.

Ikinulong ako sa kutang malupit:

bato, bakal, punlo, balasik ng bantay;

lubos na tiwalag sa buong daigdig

at inaring kahi’t buhay man ay patay.

Sa munting dungawan, tanging abot-malas

ay sandipang langit na puno ng luha,

maramot na birang ng pusong may sugat,

watawat ng aking pagkapariwara.

Sintalim ng kidlat ang mata ng tanod,

sa pintong may susi’y walang makalapit;

sigaw ng bilanggo sa katabing muog,

anaki’y atungal ng hayop sa yungib.

Ang maghapo’y tila isang tanikala

na kalakaladkad ng paang madugo,

ang buong magdamag ay kulambong luksa

ng kabaong waring lungga ng bilanggo.

Kung minsan, ang gabi’y biglang magulantang

sa hudyat—may takas!—at asod ng punlo;

kung minsan’y tumangis ang lumang batingaw,

sa bitayang muog, may naghihingalo.

At ito ang tanging daigdigko ngayon—

bilangguang mandi’y libingan ng buhay;

sampu, dalawampu, at lahat ng taon

ng buong buhay ko’y dito mapipigtal.

Nguni’t yaring diwa’y walang takot-hirap

at batitis pa rin itong aking puso:

piita’y bahagi ng pakikilamas,

mapiit ay tanda ng hindi pagsuko.

Ang tao’t Bathala ay di natutulog

at di habang araw ang api ay api,

tanang paniil ay may pagtutuos,

habang may Bastilya’y may bayang gaganti.

At bukas, diyan din, aking matatanaw

sa sandipang langit na wala nang luha,

sisikat ang gintong araw ng tagumpay…

layang sasalubong ako sa paglaya!

riddle reflection